Phạt đền penalty luôn là một trong những khoảnh khắc căng thẳng và kịch tính nhất trong mỗi trận đấu bóng đá. Dù bạn là người mới theo dõi hay đã gắn bó lâu năm với môn thể thao vua, nắm rõ luật đá penalty sẽ giúp bạn hiểu hơn về những pha bóng quyết định. Trong bài viết này, Vua88 sẽ giúp bạn khám phá rõ ràng về penalty, từ khái niệm, thời điểm được thực hiện cho đến những quy định quan trọng.
Phạt đền penalty là gì?
Penalty hay còn gọi là phạt đền hoặc đá 11 mét, là một kiểu đá phạt trong bóng đá, được thực hiện từ khoảng cách 11 mét so với khung thành đội bị phạm lỗi. Trong tình huống này, chỉ có một cầu thủ bên tấn công thực hiện cú sút đối đầu với thủ môn đội phòng ngự.
Vì không có hàng rào chắn và khoảng cách rất gần, phần lớn các cú phạt đền penalty đều được chuyển hóa thành bàn thắng. Vì vậy mà nó trở thành yếu tố có thể xoay chuyển cục diện trận đấu, đặc biệt ở những cuộc đối đầu có tỷ số sát sao. Tuy nhiên, nếu đá hỏng, cầu thủ sút phạt dễ bị ảnh hưởng tâm lý do đã bỏ lỡ một cơ hội ghi bàn rõ rệt.
Hiện nay, nhiều người có thói quen gọi loạt sút luân lưu là “penalty”, do cả hai đều diễn ra trên chấm phạt 11m. Tuy nhiên, thực chất đây là hai hình thức khác nhau. Phạt đền penalty là một phần của trận đấu, thường xảy ra khi có lỗi trong vòng cấm địa. Trong khi đó, loạt sút luân lưu – tên chính thức là “loạt sút từ chấm phạt đền” (kicks from the penalty mark) được tổ chức nhằm phân định thắng thua khi hai đội hòa nhau sau cả thời gian thi đấu chính thức lẫn hiệp phụ.
Ý nghĩa của việc đá phạt đền penalty trong bóng đá
Trong bóng đá, phạt đền penalty không chỉ đơn thuần là một cú sút vào khung thành, mà còn ẩn chứa nhiều tầng ý nghĩa đặc biệt:
- Tình huống mang tính bước ngoặt: Penalty thường xuất hiện vào những thời điểm then chốt, như trong hiệp phụ hay loạt luân lưu, và có thể định đoạt toàn bộ kết quả trận đấu.
- Cơ hội ghi bàn rõ rệt nhất: Khi chỉ có một cầu thủ đối đầu với thủ môn, khả năng ghi bàn gần như là tối đa. Nếu tận dụng tốt cơ hội này, cầu thủ có thể ghi nhiều bàn thắng trong trận. Bạn cũng có thể tìm hiểu thêm về thuật ngữ dùng cho trường hợp ghi được 4 bàn trong một trận.
- Thử thách tâm lý cực lớn: Đứng trước chấm 11m, áp lực đến từ sự kỳ vọng của cả đội bóng, người hâm mộ và hoàn cảnh trận đấu khiến người thực hiện phải cực kỳ bản lĩnh, giữ được sự bình tĩnh và tập trung tuyệt đối.
- Bài kiểm tra kỹ năng cá nhân: Từ việc chọn hướng sút, căn lực, tính toán thời điểm cho đến phong cách dứt điểm, tất cả đều phản ánh kỹ thuật và kinh nghiệm của cầu thủ.
- Biểu tượng của cá nhân trong một tập thể: Cú sút phạt đền penalty là khoảnh khắc mà một cá nhân có thể tạo nên sự khác biệt cho cả đội. Điều này cho thấy vai trò cá nhân có thể trở nên vô cùng quan trọng trong thành công chung của tập thể.
Trường hợp nào sẽ bị thổi phạt penalty?
Một quả phạt đền penalty chỉ được trọng tài quyết định khi đội phòng ngự mắc lỗi trong vòng cấm địa (khu vực 16m50). Dưới đây là những tình huống cụ thể dẫn đến việc phải nhận quả phạt đền:
Kéo hoặc đẩy đối phương trái luật
Khi cầu thủ phòng ngự sử dụng tay hoặc cơ thể để kéo, đẩy khiến cầu thủ tấn công bị mất thăng bằng hoặc không thể tiếp tục pha bóng, trọng tài sẽ cho đội tấn công được hưởng penalty. Đây là lỗi cá nhân rõ ràng trong khu vực cấm địa.
Cố ý dùng tay chơi bóng bị phạt đền penalty
Nếu hậu vệ chạm bóng bằng tay hoặc cánh tay một cách cố ý trong vòng cấm – dù là để ngăn bóng hay khống chế thì sẽ bị thổi phạt đền. Tuy nhiên, nếu bóng chạm tay do tình huống ngoài ý muốn và không có chủ đích rõ ràng, trọng tài có thể linh hoạt trong việc đưa ra quyết định có phạt hay không.
Phạm lỗi thô bạo
Những pha vào bóng mang tính triệt hạ như đá vào chân, đạp người, hay thực hiện các hành động gây nguy hiểm cho đối thủ trong khu vực vòng cấm đều sẽ bị phạt đền penalty. Những lỗi này không chỉ làm gián đoạn trận đấu mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây chấn thương nghiêm trọng, vì thế trọng tài thường xử lý rất quyết liệt.
Cản trở đối phương bằng hành vi vi phạm
Ngoài các lỗi nêu trên, nếu cầu thủ phòng ngự có những hành động như ngáng chân, kéo áo hay cố ý phạm lỗi để ngăn cản đường bóng hoặc cơ hội ghi bàn của đối phương trong vòng cấm, trọng tài sẽ không ngần ngại cho đội tấn công hưởng quả penalty.
Luật đá penalty theo quy định của FIFA
FIFA và Hội đồng Liên đoàn Bóng đá Quốc tế (IFAB) đã đặt ra những quy tắc cụ thể nhằm đảm bảo các quả phạt đền penalty được thực hiện đúng luật, công bằng và minh bạch.
Cách thực hiện cú sút phạt đền penalty đúng luật như sau:
- Cầu thủ thực hiện cú sút phải đặt bóng đúng vào chấm phạt đền, cách khung thành 11 mét.
- Chỉ khi trọng tài thổi còi hoặc ra hiệu, cầu thủ mới được phép sút bóng.
- Thủ môn của đội bị phạt phải đứng trên vạch vôi khung thành, giữa hai cột dọc và chỉ được di chuyển ngang.
- Sau khi sút phạt đền penalty, cầu thủ không được chạm bóng lần hai nếu bóng chưa chạm người khác (bao gồm thủ môn, đồng đội hoặc đối phương).
- Nếu bóng lăn vào lưới mà không xảy ra lỗi nào, bàn thắng sẽ được công nhận.
Những lỗi thường gặp khi thực hiện penalty cần tránh:
- Cầu thủ sút bóng khi chưa có tín hiệu từ trọng tài.
- Thủ môn rời khỏi vạch vôi trước khi bóng được đá hoặc không đứng đúng vị trí giữa hai cột khung thành.
- Các cầu thủ khác đứng trong vòng cấm hoặc chưa giữ khoảng cách tối thiểu 9,15 mét khi quả đá phạt đền penalty được thực hiện.
Trong các trường hợp vi phạm:
- Nếu lỗi do thủ môn hoặc cầu thủ khác đứng sai vị trí, trọng tài có thể yêu cầu đá lại.
- Nếu lỗi đến từ cầu thủ sút bóng (ví dụ sút trước khi có hiệu lệnh), tùy vào tình huống mà quả phạt có thể bị hủy hoặc phải thực hiện lại.
Các lỗi xảy ra sau khi thực hiện cú sút penalty:
- Cầu thủ sút bóng chạm bóng lần hai: Nếu cầu thủ thực hiện cú đá phạt đền tiếp tục chạm bóng lần nữa trước khi bóng chạm vào bất kỳ cầu thủ nào khác (dù là đồng đội, đối thủ hay thủ môn), đây được xem là lỗi và sẽ bị thổi phạt.
- Cầu thủ khác xâm nhập vòng cấm quá sớm: Trường hợp các cầu thủ không phải người sút phạt đền penalty hoặc thủ môn lao vào vòng cấm hay khu vực xung quanh chấm phạt trước hoặc ngay khi bóng được đá mà không đúng vị trí theo luật thì cũng là hành vi vi phạm.
Tùy theo lỗi thuộc về bên nào và tình huống cụ thể trên sân, trọng tài có thể đưa ra hình thức xử lý như thổi phạt gián tiếp hoặc cho đội còn lại hưởng quả đá phạt. Điều này sẽ để đảm bảo tính công bằng trong thi đấu.
Bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về phạt đền penalty cũng như các tình huống, quy định liên quan. Hy vọng nội dung này mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích để theo dõi và thưởng thức môn thể thao vua một cách trọn vẹn hơn. Đừng quên truy cập website Vua88 để khám phá thêm nhiều thông tin hấp dẫn khác nhé!